In Nederland, maar ook in het buitenland, zien we steeds vaker dat mensen ervoor kiezen om in hun auto te wonen. Kiezen is wellicht niet het beste woord, want het is vaak geen vrijwillige keuze. Het is eerder een noodoplossing, waarbij de omstandigheden het vereisen. Het gaat dan om financiële problemen, verslavingsproblemen, relationele problemen enzovoort. Dit alles ook nog eens in combinatie met hoge huurprijzen en een tekort aan betaalbare woningen. Mensen gebruiken dan bijvoorbeeld de achterbank als bed. Hoewel het lijkt alsof dit een creatieve manier is om een dak boven je hoofd te hebben, brengt wonen in een auto in Nederland vooral juridische en praktische problemen met zich mee. Daarnaast is goed slapen, gezond eten en de persoonlijke hygiëne bewaren enorm moeilijk tot onmogelijk als je in een auto moet wonen.
Wetgeving en in de auto wonen
In Nederland is het niet toegestaan om in je auto te wonen. Dit verbod is vaak ook expliciet opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van de gemeente. Wie toch in zijn of haar auto woont, riskeert een boete. De hoogte van deze boete verschilt per gemeente, maar kan flink oplopen. Hoe dan ook ben je als inwoner van Nederland verplicht om een adres op te geven bij de gemeente. Dit is vastgelegd in de Wet Basisregistratie Personen (Wet BRP).
Postadres is geen ideale oplossing
Hoewel het niet mogelijk is om een auto als officieel woonadres op te geven, biedt een postadres een mogelijke uitweg. Een postadres is een adres waar je post naartoe wordt gestuurd, zonder dat je daar daadwerkelijk woont. Dit kan bijvoorbeeld een familielid, vriend of maatschappelijke instelling zijn. Een postadres kan echter niet alle problemen oplossen.
Sommige verzekeraars weigeren bijvoorbeeld dekking als je geen officieel woonadres hebt. Dit geldt ook voor de autoverzekering. Een dergelijke autoverzekering is natuurlijk verplicht zolang de auto op de openbare weg staat. Zonder autoverzekering riskeer je hoge boetes en ben je zelf verantwoordelijk voor de schade die je veroorzaakt. Hierdoor kunnen de financiële problemen nog groter worden.
Problemen met verzekeringen
Veel verzekeraars bieden hoe dan ook geen dekking voor voertuigen die worden gebruikt als permanente woning. Dit geldt niet alleen voor personenauto’s, maar ook voor campers. Uit vergelijkend onderzoek bleek eerder al dat geen enkele verzekeraar in Nederland een verzekering aanbiedt voor de permanente bewoning van een camper, laat staan voor de permanente bewoning van een auto. Dit betekent dat je voor je auto geen speciale verzekering kunt afsluiten als je deze gebruikt om in te wonen.
Adres als toegang tot basisvoorzieningen
Een officieel adres is niet alleen verplicht volgens de Wet BRP, maar geeft je ook toegang tot essentiële voorzieningen. Denk dan aan een zorgverzekering en toeslagen. Zonder een officieel adres kun je bijvoorbeeld geen huurtoeslag of zorgtoeslag aanvragen. Dit maakt het leven nog moeilijker voor mensen die al in een kwetsbare positie zitten.
Daarnaast kan het ontbreken van een vast adres problemen opleveren bij het vinden van werk. Gelukkig is er wel maatschappelijke opvang beschikbaar. Dit biedt een tijdelijk onderkomen, met de nodige begeleiding om mensen te helpen weer naar een stabiele woonsituatie toe te werken. Naast een slaapplaats bieden deze instellingen ook hulp bij praktische zaken, zoals het regelen van een postadres, een zorgverzekering en andere administratieve zaken.